نقد و بررسی نسبی گرایی اخلاقی از منظر علامه طباطبایی

نویسندگان

عبد الله صلواتی

چکیده

علامه طباطبایی در المیزان، روایتی از نسبی گرایی اخلاقی را مطرح کرده، به نقد و بررسی آن می پردازد؛ نسبی نگری ای که به هیچ اصل اخلاقی جهان شمولی باور ندارد و اخلاق را تابع اهداف و شرایط متغیر اجتماعی و فرهنگی می داند. پرسش پایه این جستار این است: علامه طباطبایی چگونه و بر پایه چه پایگاه فکری ای نسبی نگری اخلاقی را  نقد می کند؟ دستاورد پژوهش حاضر این است که علامه سه نوع مغالطه را در ادعای نسبی گرایان تشخیص می دهد که عبارت اند از: 1. مغالطه خلط میان اصل اخلاقی و امور ناظر به واقع؛ 2. مغالطه خلط میان اطلاق مفهومی (=کلیت) و اطلاق وجودی (= دوام)؛ 3. مغالطه خلط میان امر عینی و فرضی. همچنین، به نظر می رسد: پایگاه فکری علامه طباطبایی در نقد نسبی گرایان اخلاقی، شهودگرایی اخلاقیِ مُستنَد به فطرت است؛ شهودگرایی ای که از سوی عقل و نقل، تأیید و تفسیر و تبیین شده است و نقل و عقل در حل تعارض میان شهودات متعارض به ما کمک می کنند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد و بررسی نسبی‌گرایی اخلاقی از منظر علامه طباطبایی

علامه طباطبایی در المیزان، روایتی از نسبی‌گرایی اخلاقی را مطرح کرده، به نقد و بررسی آن می‌پردازد؛ نسبی‌نگری‌ای که به هیچ اصل اخلاقی جهان‌شمولی باور ندارد و اخلاق را تابع اهداف و شرایط متغیر اجتماعی و فرهنگی می‌داند. پرسش پایة این جستار این است: علامه طباطبایی چگونه و بر پایة چه پایگاه فکری‌ای نسبی‌نگری اخلاقی را  نقد می‌کند؟ دستاورد پژوهش حاضر این است که علامه سه نوع مغالطه را در ادعای...

متن کامل

نقد و نظری بر نسبی گرایی اخلاقی

نسبی­گرایی اخلاقی ازجمله رویکردها و نظریات نوظهوری است که درطول یک قرن اخیر چالش ها و واکنش ها ی فراوانی در میان معتقدان به آموزه های ارزشی واعتقادی به وجود آورده است. این نوشتار پس از تبیین برخی مفاهیم ومبادی تصوری مربوطه، به تجزیه وتحلیل انواع سه گانة نسبی گرایی یعنی نسبی گرایی توصیفی، فرا اخلاق وهنجاری پرداخته و در پایان به نقد و بررسی آن ها  می نشیند. در این پژوهش اثبات گردیده که ادله هیچ ...

متن کامل

بررسی و نقد نسبی گرایی اخلاقی

نسبی گرائی اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث در حوزه فلسفه اخلاق می باشد. این بحث تا جایی دارای اهمیت است که رویکرد و موضع شخص در مورد نسبیت یا عدم نسبیت ارزش های اخلاقی بر دیدگاه ها، جهان بینی و موقعیت قانونی و اجتماعی افراد تاثیر بسزایی دارد و بسیاری از امور انسان و جامعه را تحت الشعاع خود قرار می دهد.در این تحقیق بعد از تعریف اجمالی نسبی گرایی و نقطه مقابل آن به بررسی انواع نسب ی گرایی پرداخت...

15 صفحه اول

علم و دین از منظر علامه طباطبایی

 محورهاى دین و تاریخ علم، دین و روشهاى علم و دین و نظریه‌هاى علم از نگاه علامه طباطبایى در تفسیر المیزان مورد بررسى قرار گرفته است.  تلاش براى زدودن ناسازگارى علم و دین از گذشته رواج داشته است. سنت‌گرایان معصومیّت انجیل را باور داشتند در مقابل، نوخواهان یا نواندیشان کتاب مقدس را بى‌ارزش مى‌دیدند. الهیات اعتدالى، کتاب مقدس را از آموزه‌هاى دینى برشمرد، هر چند آن را وحى مُنزل نمى‌خواند. علامه طباطب...

متن کامل

بررسی و نقد پوچ گرایی از منظر علامه طباطبایی و شهید مطهری

پوچ گرایی تفکری است که بر زندگی بشر امروزی سایه انداخته، همه ی ارزش ها را بی ارزش کرده و منجر به بحران عمیق معنوی در زندگی بشر شده است. پوچ گرایی مبتنی بر اصولی است که از نظر فلسفی و دینی قابل بحث و ابطال اند. در این رساله ما در پی ابطال مبانی پوچ گرایی در حوزه ی اندیشه ی مرحوم علامه طباطبایی(ره) و استاد شهید مطهری هستیم. مهم ترین مبانی پوچ گرایی که منجر به بی هدفی و بی معنایی زندگی می شوند عبا...

15 صفحه اول

تحلیل و بررسی انتقادی تفسیر المنار از منظر علامه طباطبایی

این پژوهش پس از مطالعه‌ی تفسیر المیزان و بررسی چگونگی برخورد علامه طباطبایی نسبت به نظرات مؤلفان المنار با روشی توصیفی-تحلیلی و با هدف کشف مبانی و معیارهای علامه طباطبایی در نقد تفسیر المنار به نگارش در آمده است. اهمیت و اعتبار تفسیر المنار از طرفی و بررسی و نقد گسترده‌ی علامه نسبت به این تفسیر از طرف دیگر، سبب شد تا این سؤال پیش بیاید که مؤلف المیزان با چه مبانی و دلایلی به بررسی و نقد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تأملات فلسفی

جلد ۶، شماره ۱۶، صفحات ۳۵-۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023